පලමු වාණිජ ගුවන් ගමන සිදු කර වසර 100 යි

අද ලෝකයේ සෑම අතම දිනකට වාණිජමය ගුවන් ගමන් වාර ලක්ෂයකට අධික ගණනක් සිදු කරයි. දිනකට මගීන් මිලියන 8-9 ක් පමණ ගමන් කරයි. වසර 110 ක ගුවන් කර්මාන්තයේ වාණිජ ගුවන් ගමන් කර්මාන්තයට ද වසර 100 ක් පසුගිය ජනවාරි මස 1 වන දිනට (2014 ජනවාරි 1) සම්පූර්ණ විය.

1903 දී ඇමරිකාවේ කිටිහෝක් හි දී රයිට් සහෝදරයින් විසින් ප්‍රථම ගුවන් ගමන සිදු කිරීමෙන් පසුව අද වන විට ගණනය කළ නොහැකි තරමක් ගුවන් ගමන් ලොව සිදු වී ඇත. වාණිජ ගුවන් ගමන් ක්ෂේ ත්‍රයට ද ඒ සමානම ඉතහාසයක් ඇත. මුල්ම වාණිජ ගුවන් ගමන සිදු කර ඇත්තේ ද ඇමරිකාවේ දීය. ඒ පළමු ලෝක යුද්ධයට වර 3ට පෙරදීය. නිවැරදිව පවසනවා නම් ඒ 1914 ජනවාරි 1 වන දින දීය.

පළමු ගුවන් ගමන

යානයේ නියමුවා සහ මගියා

ඇමරිකාවේ ශාන්ත පීටර්ස්බර්ග් හා ටැම්පා යන ස්ථාන දෙක අතර මෙම ගුවන් ගමන සිදු වූ අතර මුළු ගමනට ගත වූ කාලය මිනිත්තු 23 කි. සැතපුම් 21 ක් දුර ගෙවීමට මෙම යානයට පැයට සැතපුම් 60 ක වේගයෙන් පියාසර කිරීමට සිදු වූ අතර එම ප්‍රදේශයේ තිබෙන කලපුවට අඩි 15 ක් පමණ ඉහළින් පියාසැරිය සිදු විය. මේ සඳහා භාවිතා කරන ලද්දේ ඇමරිකාවේ ම නිෂ්පාදනයක් වූ Benoist XIV ගුවන් යානයක් වූ අතර එය සිලින්ඩර් 6 ක සහ අශ්ව බල 75 කින් යුතු එන්ජිමකින් සමන්විත විය. ලී සහ රෙදි යොදා ගනිමින් යානය නිම කර තිබිණ. යානයේ ආසන දෙකක් වූ අතර එයින් එකක් ගුවන් නියමුවාට වෙන් විය. මගියාගේ ආසනය ලී වලින් සකසන ලද්දකි. මෙම ගුවන් යානය “ෆ්ලයින් බෝට්“ යන වර්ගය ට අයත් එකකි. එනම් ගුවන් ගත වීම සහ ගොඩ බැස්සවීම සිදු වූයේ ජලයටයි. මෙම පළමු ගුවන් ගමනේ නියමුවා වූයේ ටෝනි ජැනුස් (Tony Jannus) මහතායි. සාමාන්‍ය වාෂ්ප බෝට්ටුවක ගමන් කළේ නම් මෙම ගමන සඳහා පැය දෙකක් පමණ ගත වන බව සඳහන් වේ.

මෙම පළමු ගුවන් ගමන සඳහා වූ ආසනය විකිණීමට වෙන්දේසියක් පැවැත් වූ අතර එහි දී මෙම ආසනය ඇමරිකානු ඩොලර් 400 ට අලෙවි විය. එය අද මුදලින් ඇමරිකානු ඩොලර් 9400 ක් (රුපියල් ලක්ෂ 12ක් පමණ) පමණ වේ. මෙම අවස්ථාව හිමි කර ගන්නා ලද්දේ ශාන්ත පීටර්ස්බර්ග් නගරයේ හිටපු නගරාධිපති වූ ඒබ්‍රම් ෆීල් (Mr. Abram Pheil) මහතායි. ඔහු මෙම ගමනට ඉතා උන්නදුවෙන් උත්සාහ කළ පුද්ගලයෙකු විය.

Tony Jannus

එම ගුවන් ගමනේ ආරම්භයත් සමගම දිනකට ගුවන් ගමන් වාර 2 බැගින් සිදු කළ අතර මාස 3ක් පමණ මෙම සේවය සිදු විය. එක් දිශාවකට ගමන් කිරීම සඳහා එකල ඇමරිකානු ඩොලර් 5ක් අය කරනු ලැබිණ. එය අද මුදලින් ගතහොත් ඇමරිකානු ඩොලර් 117 ක් (රුපියල් 16000 ක්) පමණ වේ.

බෙනොයිස්ට් වර්ගයේ යානයක් ටෝනි විසින් පදවන අවස්ථාවක්

මෙම ඓතිහාසික ගුවන් ගමනත් සමගම ලෝකයේ ගුවන් ගමන් වර්ධනය වන්නට විය. ගුවන් ගමන් සඳහා වන මුදල් සාපේක්ෂව පහළ බසින්නට විය. ලොව සෑම දෙසම ගුවන් යානා නිෂ්පාදනය වන්නට විය. සෑම රටකම හැකි සෑම තැනකම ගුවන් තොටුපළවල් ඉදිවන්නට විය. විශාල මගීන් ප්‍රමාණයක් ගෙන යා හැකි ගුවන් යානා නිෂ්පාදනය විය. ගුවන් සමාගම් බිහි විය. අවසානයේ දී ගුවන් මගීන්ගේ පහසුව පිණිස බොහෝ දේ සිදු විය.

මේ සියළු දේම සිදු වූයේ 1914 ජනවාරි පළමු දින සිදු කරනු ලැබූ පළමු ගුවන් ගමනත් එය මෙහෙයවන ලද ටෝනි ජැනුවස් සහ ඔහුගේ බෙනෙයිස්ට් ගුවන් යානය සහ පළමු මගියා වූ ෆීල් මහතාත්ය. මෙම පළමු ගුවන් ගමන සඳහා කරන ලද වෙන්දේසියත් ඒ සමගම ඇති වූ උනන්දුවත් නිසා කාලයේ බොහෝ දුරකට යාමට ඉඩ තිබු වාණිජ ගුවන් ගමන් කර්මාන්තයේ වර්ධනය වේගවත් විය.