සොලමන් මෙහෙයුම - Operation Solomon



හිට්ලර් විසින් දෙවන ලෝක යුද්ධය ආරම්භ කරන ලද්දේ යුදෙව් ජාතිකයින් ලෝකයෙන් අතුගා දැමීම අරමුණු කර ගනිමිනි. යුදෙව් ජාතිකයින් අති විශාල සංඛ්‍යාවක් දෙවන ලෝක යුධ සමයේ දී නාසි හමුදා අතින් ක්‍රෑර ලෙස ඝාතනය විය. මේ යුදෙව්වන් වෙනුවෙන් පසු කාලීන ව වෙනම රටක් සකස් කළ අතර එය ඊශ්‍රායලය නමින් නම් විය. ඔවුන් ලොව පුරා විසිරී සිටි යුදෙව් ජාතිකයින් ඊශ්‍රායලයට ගෙන්වා ගත් අතර ඊශ්‍රායලය ලොව බලවත් ම සහ යුධ උපක්‍රමික ලෙස ඉතාමත් සාර්ථක රටක් බවට පත් විය. එන්ටෙබේ ගුවන් තොටුපලේ සිදු කරන ලද මුදා ගැනීමේ මෙහෙයුම වැනි සුවිශේෂී හමුදා මෙහෙයුම් ඔවුන්ගේ ඉතිහාසයේ වැදගත් ලෙස ලියැවී ඇත. ඇල්බර්ට් අයින්ස්ටයින්, සිග්මන් ෆ්‍රොයිඩ් වැනි ලෝ ප්‍රකට විද්වතුන් ද යුදෙව්වන් ය. 

ලොව පුරා විසිරී සිටි යුදෙව්වන් ඊශ්‍රායලය වෙත ගෙන්වා ගැනීම වරින් වර ක්‍රියාත්මක වූ අතර මෙම මෙහෙයුම් බොහෝ විට රහස් මෙහෙයුම් ලෙස සිදු විය. ඉතියෝපියාවේ ජීවත් වූ යුදෙව්වන් ගෙන්වා ගැනීමට ද ඔවුන් වරින් වර රහස් මෙහෙයුම් ක්‍රියාත්මක කළ අතර 80 දශකයේ සිදු කල “මෝසෙස් මෙහෙයුම“ මාධ්‍යයට පවා වසන් වූවක් විය. මෙම මෙහෙයුම කරන අතරතුර මාධ්‍යයට තොරතුරු ලැබීම නිසා ඔවුන් එය නවතා දමන ලදී. එසේ වුවද මෙම යුදෙව්වන් ගෙන්වා ගැනීම සදාකාලිකව ම නවතා දැමීමට ඊශ්‍රායලය සුදානම් නොවුයේ තම ජාතිය සුරැකීමට අවශ්‍ය නිසා ය.
මෙවන් එක් මුදා ගැනීමේ මෙහෙයුමක් වන්නේ “සොලමන් මෙහෙයුම“ (Operation Solomon) යි. 1991 වසරේ මැයි මස සිදු කරන ලද මෙම මෙහෙයුම පැය 36 ක් පුරා පැවති අතර ගුවන් යානා 35 ක් පමණ යොදා ගන්නා ලදී. මෙම මෙහෙයුමෙන් ඉතියෝපියානු යුදෙව්වන් 14500 ක් පමණ මුදා ගැනීමට ඔවුන්ට හැකි විය. මෙම ඉතියෝපියානු යුදවේවන් “බීටා ඊශ්‍රායල්“ යනුවෙන් ද හඳුන්වයි. එම මෙහෙයුම ගුවන් ගමන් ක්ෂේත්‍රයේ ද වැදගත් සන්ධිස්ථානයක් සනිටුහන් කරනු ලබන්නේ එක් ගුවන් යානයකින් වැඩිම මගීන් ගණනක් ප්‍රවාහනය කිරීම හේතුවෙනි.
1991 වන විට ඉතියෝපියාව පාලනය කරමින් සිටියේ ඒකාධිපතියෙකු ලෙස හැඳින්වූ මෙන්ගිස්ටු (Mengistu Haile Mariam) ය. ඒ වන විට එරිත්‍රියා සහ ටයිග්‍රියන් කැරලිකරුවන්ගේ හමුදාමය නැගිටීම නිසා ඔහුගේ පාලනය දුර්වල වෙමින් තිබූ අතර ඉතියෝපියාව බරපතළ දේශපාලන අස්ථාවර භාවයකට පත් වී තිබිණ. මේ වන විට ඉතියෝපියාවේ වෙසෙන යුදෙව් ජාතිකයින්ගේ ආරක්ෂාව පිළිබඳ ව ඊශ්‍රායලයේ සහ වෙනත් යුදෙව් සංවිධාන වල අවධානය යොමු වී තිබිණ. මෙම ඉතියෝපියානු යුදෙව්වන්ට රටින් පිටවීම ද මැන්ගිස්ටු පාලනය විසින් සීමා කර තිබිණ. මෙම තත්වයන් යටතේ ඊශ්‍රායල රජය සහ එහි ආරක්ෂක අංශ විසින් මෙම ඉතියෝපියානු යුදෙව්වන් ගුවනින් මුදා ගැනීම සඳහා රහස් මෙහෙයුමක් සැලසුම් කිරීම 1990 දි පමණ ආරම්භ කරන ලදී. ඊට අමතරව ඇමරිකාවේ එවකට හිටපු ජනාධිපතිවරයෙකු වන ජෝජ් බුෂ් විසින් මැන්ගිස්ටු වෙත ලියන ලද ලිපියක් ද මෙම යුදෙව්වන් නිදහස් කිරීම සම්බන්ධයෙන් වූ ඉතියෝපියාවේ තීරණය ලබා ගැනීමට මහත් පිටිවහලක් විය. කෙසේ වෙතත් මුලින් මැන්ගිස්ටු ඊශ්‍රායලයෙන් මේ සඳහා ආයුධ හුවමාරුවක් ඉල්ලා සිටියේ ය. තවත් වාර්තා වලට අනුව මුදල් ද ඉල්ලා ඇත. 
සතුටු සිනා පිරි ඉතියෝපියානු යුදෙව්වන්.......(http://www.zionism-israel.com/dic/Operation_Solomon.jpg)


ඊශ්‍රායල ගුවන් හමුදාවට අනුව මේ සඳහා සිවිල් සහ හමුදා ගුවන් යානා 35 ක් පමණ යොදා ගත් අතර ඉන් එකක් ඉතියෝපියානු ගුවන් සමාගමට අයත් විය. 

මගීන් වැඩි ප්‍රමාණයක් ගෙන ගිය ආකාරය ......(http://cdn1.tabletmag.com/wp-content/files_mf/shamir_airlift_070212_620px.jpg)

“එල් අල්“ (EL AL) ගුවන් සේවයට අයත් බෝයිං 747 වර්ගයේ භාණ්ඩ ප්‍රවාහන ගුවන් යානයක් ද මේ සඳහා යොදා ගන්නා ලද අතර එහි මගීන් 1087 ක් එක් වරක දී ගෙන ගොස් තිබිණ. එය එතෙක් මෙතෙක් ගුවන් යානයකින් ප්‍රවාහනය කළ විශාලතම මගී සංඛ්‍යාව විය. නමුත් සැබෑවට ම මගීන් 1112 ක් එහි ගමන් කර තිබිණ. මේ වැඩි වීමට හේතුව මව්වරුන්ගේ ඇකයේ සිටි දරුවන් ලියාපදිංචියට එක් වී නොමැති වීමයි. මගීන් 760ක් පමණ යානයේ ගෙන යාමට සැලසුම් කල ද ඔවුන්ගේ බර ඉතා අඩු නිසා මෙතරම් මගීන් ප්‍රමාණයක් ගෙන යා හැකි විය.   එහි ගුවන් නියමුවා  Aryeh Oz වූ ඊශ්‍රායල ජාතිකයෙකි. 
මගීන් 1087 ක්....... (http://jetlinemarvel.net/wp-content/uploads/2014/11/operation-solomon.jpg)


සමහර භාණ්ඩ ප්‍රවාහන ගුවන් යානා වල මගීන් බිම හිඳ ගෙන ගමන් කළ අතර ආසන තිබූ ගුවන් යානා වල තිදෙනෙක් ගමන් කළ හැකි ආසන පේලි වල මගීන් 5 ක් හෝ 6 ක් පමණ හිඳ ගත්හ.

සෑම ගුවන් යානයකම වෛද්‍යවරුන් සහ ප්‍රථමාධාර කණ්ඩායමක් සිටියහ. බොහෝ ඉතියෝපියානුවන් අසනීප තත්වයේ සිටීම මෙයට හේතු වූ අතර මෙහෙයුම අවසානයේ මගීන් 140 ක් පමණ සෘජුවම රෝහල කරා ගෙන යන ලදී. මීට අමතරව ගර්භනී කාන්තාවන් ද සිටි අතර ගුවනේ දී දරුවන් 5 දෙනකු උපදින ලදී. මේ සියල්ලන් පිලිගැනීම සඳහා ගුවන් තොටුපලේ හෙදියන් බලා සිටි අතර ඔවුන් අතර අතේ ගෙන යා හැකි “ඉන්කියුබේටර්“ ද විය. මෙම සියළු මගීන් ගෙන යාම සඳහා බස් රථ 400 ක් සේවයේ යොදවා ගැණින. මේ මෙහෙයුම ඉතාමත් සංකීර්ණ කාල සටහනකට අනුව රාත්‍රී කාලයේ සිදු කල අතර ගුවන් යානා 35 ක්, බස් රථ 400 ක් සහ ඊශ්‍රායලයේත් ඉතියෝපියාවේත් මිනිසුන් දහස් ගණනක් ද මේ සඳහා සම්බන්ධ විය. 

මෙම මෙහෙයුම සිදු කරනු ලැබූයේ යුදෙව්වන් දෙවියන් වෙනුවෙන් කටයුතු කරන “සබාත්“ දිනයේයි. සබාත් සෑම සතියක ම සිකුරාදා සවස ඇරඹී සෙනසුරාදා සවස් වනතුරු සිදු කරනු ලබන අතර මෙම දිනයේ මෙවන් මෙහෙයුමක් සිදු කරනු ලැබීම පිළිබඳ ව ආගමික අංශයන්ගෙන් බලපෑමක් සිදු නොවූයේ ජීවිත ආරක්ෂාවක් සම්බන්ධ කටයුත්තක දී සබාත් වලින් වැලකී සිටිය හැකි වීම නිසාය. ඒසේම මෙම දිනයේ මෙහෙයුම් සිදු කිරීම මගින් වාසියක් වූයේ සබාත් අවස්ථාවේ බස් රථ සහ ගුවන් යානා එතරම් භාවිතයක් සිදු නොවන නිසාය.

ඊශ්‍රායලය විසින් මෙම සමස්ත මෙහෙයුම ම හමුදාව වෙත පවරා තිබූ අතර එය සිදු වන අවස්ථාව වන විටත් ලෝකයේ බොහෝ දෙනෙක් එය නො දැන සිටියහ. ඒ වගේම මෙහෙයුමෙන් පසුව ද ඊශ්‍රායලය විසින් මේ සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර කථා නො කරන ලදී. කෙසේ වෙතත් ඉතියෝපියාවේ සිටි දූෂිත නායකයා මෙම ජනයා තමන්ගේ අවස්ථාවාදී හෙට්ටු කිරීම් සඳහා යොදා ගන්නා ලද මුත් මෙම මෙහෙයුම් සිදුවන විට එම නායකයා පාලනයෙන් ඉවත්ව තිබිණ. එවකට ඇමරිකානු ජනාධිපති බුෂ් විසින් ඉතියෝපියාවේ නව නායකත්වයට යොමු කරන ලද ලිපියකින් මෙම මෙහෙයුම සඳහා ඉතියෝපියාවේ සහායද ලබා ගැනීමට ඊශ්‍රායලයට හැකි විය.

එල් අල් ගුවන් සේවයේ ලාංඡනය මුද්‍රිත බෝයිං 757 ගුවන් යානයක් ගුවන් යානා අංක 9 ලෙස හඳුන්වා මෙම ගමනට එක් කර තිබුණේ එහි ආසන ඝන පොලිතීන් වලින් ආවරණය කරමින්ය. එසේ කර තිබුණේ මෙම ඉතියෝපියානු යුදෙව්වන් විසින් කොළරාව වැනි රෝග බීජ රැගෙන පැමිණිය හැකි බැවිණි. එලෙසම 5 දෙනෙකුගෙන් යුතු චෛද්‍ය කණ්ඩායමක් ද එම යානා වල සිටියෝය. 

ප්ලයිට් අංක 9 යනුවෙන් හඳුන්වනු ලැබූ යානය අනෙක් යානා මෙන්ම සැළසුම් කර තිබූ පරිද්දෙන්ම ඊශ්‍රායලයෙන් පිටත්ව සයුර තරණය කරමින් ඉතියෝපියානු වෙරළ තීරය හරහා පෙරවරු 4 30 ට පමණ අඩිස් අබාබා“  ගුවන් තොටුපළ වෙත පැමිණියේ ය. ගොඩබෑමෙන් අනතුරුව යානය තරමක් ඈතින් පිහිටි නිස්කලංක තැනකට නියමුවා විසින් ගෙන යන ලද අතර එහි බිම තණකොළ ද වැවී තිබිණ. කෙසේ වෙතත් යානයෙන් පිටත ඉතියෝපියානු සංක්‍රමණිකයින් ආරක්ෂක අංශ සමගම රැඳී සිටියෝය. 

යානයේ දොර විවෘත කරමින් අවිගත් ආරක්ෂකයින් සහ වෛද්‍ය කණ්ඩායම් බිමට ගොඩ බැස්සෝය. අඳුරේ සිටි සෑම සංක්‍රමණිකයෙක්ම කණ්ඩායම් වශයෙන් ලණු වලින් වෙන් කර තිබූ අතර හඳුනා ගැනීම පහසුව සහ වෙන් කර ගැනීමේ පහසුව සඳහා සෑම සංක්‍රමණිකයෙකුගේම නළලේ අංකයක් අලවා තිබුණි. 

සංක්‍රමණිකයින් අංකනය කර ඇති ආකාරය   (http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/images/os.jpg)


ලද විධානයෙන් ඉතා සන්සුන්ව සංක්‍රමණිකයින් ගුවන් යානයට ඇතුළු විය. අනෙක් ගුවන් යානා වලට ද එසේ ඇතුලත් කර ගන්නා ලද අතර කලින් ලබා දෙන ලද උපදෙස් අනුව ගුවන් යානා පිටත් වීම අරඹන ලදී. මේ සංක්‍රමණිකින් සතුව “ෂොපින් බෑගයක්“ හෝ අත දරුවෙකු හැරුණ විට වෙනත් කිසිවක් නොවීය. එසේම ඔවුන් කිසි දිනයක ගුවන් යානයකට ගොඩවී තිබුනේ ද නැත. සෑම මුවකම සිනාව පිරී තිබිණ. සාමාන්‍යෙයන් 3 දෙනෙකු හිඳ ගන්නා ආසන පෙලක මගීන් 5-6 ක් පමණ අසුන් ගෙන සිටියෝය.

කෙසේ හෝ අවසානයේ දී ඉතියෝපියානු යුදෙව්වන් 14500 ක් පමණ මෙම සොලමන් මෙහෙයුමෙන් ඊශ්‍රායලය වෙත ගෙන එන ලද බව ඊශ්‍රායල රජය තහවුරු කරන ලදී. මෙම මෙහෙයුම දේශපාලනික, මානුෂික සහ යුදමය මෙහෙයුම් අනුව වැදගත් ස්ථානයක් ගන්නා ලද සේම ගුවන් ඉතිහාසයේ වාර්තාවක් පිහිටුවනු ලැබුවේ ගුවන් යානයක ගෙන ගිය වැඩි ම මගීන් ප්‍රමාණය ගෙන යාම නිසා වෙනි.

  

“ෆෙඩෙක්ස්“ හි ජීවිත සටන “ - ෆෙඩෙක්ස්“ 705 ගුවන් යානයේ බිහිසුණ සටන -- අවසන් කොටස








මෙම්පිස් වලට ආසන්නයේ දී යානය පහතට එමින් තිබිණ. මේ අවස්ථාවේ දී කැලෝවේ යළිත් හදිසි ශක්තියක් ගෙන නැගී සිටියේය. ඔහු ව යට කරගෙන සිටි මිනිසුන් ඒ මේ අත විසි කරන්නට විය. ඔවුන් ද උත්සාහය අත හැරියේ නැත. කැලෝවේ විසින් ජිම් ටකර් ගේ ඇස එළියට ගැනීමට උත්සාය කරමින් සිටියේය. ඇන්ඩි පීටර්සන් ඒ අවස්ථාවේ දී යානයේ තට්ටුව මත වැටී ඇති මිටියක් ජිම් ටකර් ට ඇසෙන් පෙන් වන ලදී. 

 “ඔයා මූට ගහන්න ඒකෙන්“ 

ටකර් කෑ ගසන විටම පීටර්සන් එම මිටිය ගෙන කැලෝවේට පහර දුන්නේය. 

අංක 705 දරණ ගුවන් යානය මෙම්පිස් ගුවන් තොටුපලේ අංක 36 දරණ ධාවන පථයට ඉතා තද ගොඩ බැස්සවීමක් සිදු කළේ එයින්ම පිටත් වී පැය භාගයකට පසුවය. ඉන්ධන වල අධික බරක් තිබුණ ද යානය ගුවන් ධාවන පථයේ නවතා ගැනීමට කපිතාන් සෑන්ඩර්ස් සමත් විය. ඒ සමගම ආධාරක කණ්ඩායම් යානය වටකර ගත්හ. ඒ සමගම ඔහු  නියමු කුටියේ හදිසි දොරටුවෙන් පිටතට පැමිණියේය. 

මුලින් යානයේ හිණිමග දිගේ දොරටුව වෙත ළඟා වූයේ වෛද්‍ය සේවකයෙකු වූ ඩේවිඩ් ටීග් (David Teague) ය. බිම සිටි කිසිම කෙනෙක් සිදු වූ සිද්ධියක් දැන සිටියේ නැති අතර ඔවුන් දැන සිටියේ යානය අත්පත් කර ගැනීමේ උත්සාහයක් තිබුණ බව පමණි. ඉහළට නැගුණ ඩේවිඩ් ට දුටු දේ අදහා ගත නොහැකි විය. යානයේ ඇතුලත රක්ත වර්ණ වී තිබිණ. ලෙයින් පෙඟුණ අඩි සළකුණු යානයේ බිම පමණක් නොව බිත්ති වලත් සිවිලිමේත් දැකිය හැකි විය. සෑම තැන මිටි, ආයුධ, කඩදාසි ආදිය විසිරී තිබිණ. තුවාළ වූ ෆෙඩෙක් සේවකයින් ද තැන තැන වැටි සිටියහ. ඩේවිඩ් ඉක්මනින් මංකොල්ලකරු අල්ලා ගත් අතර තුවාල කරුවන් යානයෙන් ඉවත් කරන ලදී. 

රෝහල් ගත කරන ලද කපිතාන් සෑන්ඩර්ස් ගේ ඉරි එල්ලෙමින් තිබු කණ යළි ස්ථාන ගත කරන ලද අතර ඔහුගෙ හිසෙහි තිබූ යම් පිපුරුම් තත්වයන්ට ප්‍රතිකාර කරන ලදී. ඊට අමතරව ඔහුගේ පැන තිබු හකු ඇට යළි යථා තත්වයට පත් කරන ලදී. ගුවන් ඉංජිනේරු පීටර්සන්ගේ හානි වූ රුධිර නාල සහ හිසට ද ප්‍රතිකාර කිරීමට සිදුවිය. සහාය නියමු ටකර් ගේ හිසෙහි ගොල්ෆ් බෝලයක් තරම් වූ සිදුරක් සහිතව සිහට බරපතල තුවාල සිදු වී තිබිණ. ඔහුගේ දකුණු අත සහ කකුල යලි යථා පරිදි ක්‍රියා කර වීමට හැකි වනු පිණිස මාස කිහිපයක් භෞත චිකිත්සක ව්‍යායාම කිරීමට සිදු විය. ඔහුට ජීවිත කාලයටම ඖෂධ ගැනීමට ද සිදු විය. කැලෝවේ විසින් ගැලවීමට උත්සාහ කළ ටකර් ගේ ඇස අඩ අන්ධ බවට පත් විය. කෙසේ වෙතත කැලෝවේ ගේ තුවාල බරපතල නොවීය. එහෙත් ඔහුගේ මුලින් තිබූ රැකියාව පිළිබඳ බිය තහවුරු කරමින් ෆෙඩෙක්ස් ආයතනය ඔහුව රැකියාවෙන් නෙරපුවේය. 

එෆ්. බී. අයි. ආයතනය විසින් සිදු කරන ලද පරීක්ෂණයේ දී ඔහුගේ නිවසේ තිබු අළුතින් සකස් කරන ලද අවසන් කැමති ප්‍රත්‍රය හමු විය. ඊට අමතරව 705 ගුවන් යානයේ කාර්ය මණ්ඩලයේ ලැයිස්තුවක් ද ඔහු විසින් ගෙන යාමට සැළසුම් කර තිබූ ආයුධ වල ලැයිස්තුවක් ද හමු විය. මේ සම්බන්ධ නඩුවේ දී මෙය තාවකාලික උන්මාද ගතිය නිසා කැලෝවේ විසින් කරන ලද්දක් බවට ආයාඡනය කරන ලද මුත් විනිශ්චයකරු විසින් එය ප්‍රතික්ෂේප කරන ලදී. නඩුවේ දී කැලෝවේ වෙනුවෙන් ඉදිරිපත් කරන ලද කරුණු වලට හා තර්ක වලට පැහැදිව ප්‍රතිචාර දක්වා ඔහුගේ නිර්දෝෂි බව ඔප්පු කිරීමට නොහැකි වූ අතර ඔහුගේ පාපොච්චාරණයක් නොගෙනම ගුවන් යානයක් මංකොල්ලකෑමට උත්සාහ කිරීම වෙනුවෙන් ජීවිතාන්තය දක්වා සිර දඬුවම්  නියම කිරීමට ජූරිය තිරණය කරන ලදී. දැනටත් ඔහු කැලිෆෝනියාවේ සිර ගත වී සිටින අතර ඔහු විසින්  www.auburncallowaysupport.com යනුවෙන් වෙබ් අඩිවියක් පවත්වා ගෙන යන ලද්දේ ඔහුගේ නිර්දෝෂි බව පෙන්වීමටය. නමුත් දැන් එම වෙබ් අඩවිය ක්‍රියාත්මක නොවේ. 

1994 මැයි මස 26 වන දින ෆෙඩෙක්ස් 705 ගුවන් යානයේ කාර්ය මණ්ඩලය “ ගුවන් නියමුවන්ගේ සංගමයේ“ (Airline Pilots Association) “රන් සම්මානයෙන්“ පුදන ලදී. ඉතා දක්ෂ ලෙස තම දිවි නොතකා ගුවන් යානයත් ජීවිතත් වෙනත් දේපලත් බේරාගෙන කරන ලද වීර ක්‍රියාවට ඔවුන් අගයනු ලැබිණ. කෙසේ වෙතත් ඔවුන්ට සිදු වී තිබූ තුවාල නිසාවෙන් යළිත් කිසි දිනක වාණිජ ගුවන් මෙහෙයුම් සඳහා ඔවුන් වෛද්‍යමය වශයෙන් නුසුදුස්සන් විය. කෙසේ වෙතත් ටකර් සහ සෑන්ඩර්ස් විසින් පෞද්ගලික ගුවන් නියමු බලපත්‍ර ලබාගෙන විනෝදාත්මක ගුවන් කටයුතු සිදු කළහ. 


ඔබර්න් කැලෝවේ ගේ දිවිනසා ගැනීමේ උත්සාය නිසා ආසන්න වශයෙන් ෆෙඩෙක්ස් සමාගමට ඩොලර් ලක්ෂ අටක පමණ අලාභයක් වී ඇති බවට ඇස්තමේන්තු කරන ලදී. මේ සිද්ධියට සම්බන්ධ ගුවන් යානය අළුත් වැඩියා කර යළිත් සේවයට එක් කරන ලදී. දැනටත් සේවයේ යෙදෙන මෙම ගුවන් යානය 2018 වර්ෂයේ දී විශ්‍රාම ගැන්වීමට නියමිතය.
 
මෙම සිද්ධිය සිදු වූ ගුවන් යානයේ දැන් පෙනුම (ලියාපදිංචි අංක N306FE)
ඔබර්න් කැලෝවේ තමන්ගේ දරුවන්ගේ අනාගතය වෙනුවෙන් සිදු කිරීමට උත්සාහ කරන ලද්දේ ඉතාම නරක ක්‍රියාවකි. ඉතාමත් කපටි අන්දමින් ගුවන් අනතුරක් ලෙස පෙන්නුම් කිරීමට සැළසුම් කරන ලද්දේ වුවද ඔහුගේ නිවසේ ඒ සඳහා ගැලපෙන සාක්ෂි ඉතිරි කර තිබිණ. පුදුමය කාරණය නම් ඔහු මෙය සිදු කරන ලද්දේ විකෘති වූ මනසකින් ද නැතහොත් ලෝකයට දැන ගැනීම සඳහා ද යන්නයි. සත්‍ය ලෙසම ඔහුගේ සැළසුම් මොනවා ද යන්න තවමත් අභිරහසකි.

“ෆෙඩෙක්ස්“ හි ජීවිත සටන “ - ෆෙඩෙක්ස්“ 705 ගුවන් යානයේ බිහිසුණ සටන -- 3 කොටස





මෙම්පිස් හි ගුවන් ගමන් පාලක කුළුණ

සෑන්ඩර්ස් සහ පීටර්සන් තම ආසන වලින් නැගිට පිටුපසට ඒමට පෙර කැලෝවේ යළිත් නියමු කුටියට පැමිණියේ spear gun” යනුෙවන් හඳුන් වන උල් ඊ හිස් විධින ආයුධයක් අතැතිවය. මුලින් ඔහු මේ ආයුධය භාවිතා නොකළේ ගුවන් අනතුරක් සිදු වූ විට ඇති වන තුවාල මොට ආයුධයකින් ඇති වූවාක් මෙන් පෙනිය යතු වූ නිසාය. කැපුම් තුවාල අනතුර පිළිබඳ සැක ඇති විය හැකි තත්වයක් බව කැලෝවේ සිතුවේය. ඔහු spear gun එකක් ගෙන ආවේ යම් හෙයකින් කාර්ය මණ්ඩලය මිටි මගින් පාලනය කර ගත නොහැකි වුවහොත් සිතුණ නිසාය.  “ඉඳ ගන්නවා, ඉඳ ගන්නවා. ආපසු ආසන වලට යනවා මේක ඇත්ත තුවක්කුවක්. මම උඹලාව මරා දානවා“ යනුවෙන් ඔහු අණ කරමින් නියමු කුටියට පිවිසිණ. ටකර්ටත්, සෑන්ඩර්ස් ට සහ පීටර්සන් ටත් දැන් වඩාත් පැහැදිලි වූයේ කැලෝවේ විසින් තමන් ව මරාදැමීමට උත්සාහ කරන බවයි. 

කැලෝවේ විසින් spear gun හි තුඩ සෑන්ඩර්ස් වෙත යොමු කරන විටම  පීටර්සන් ඒ දෙසට පැන spear gun තදින් අල්ලා තම නියමුවාගෙන් බවතට එය යොමු කර වීය.

 “ මම උඹලව මරණවා.“ 

“හේයි හේයි මම උඹළව මරණවා“

කැලෝවේ කෑ ගසන්නට විය. සෑන්ඩර්ස් විසින් මේ අවස්ථාව ප්‍ර යෝජනයට ගෙන තම ආක්‍රමණිකයාව මෙල්ල කිරීමට උත්සාහ ගත්තේය. ගණනින් කාර්ය මණ්ඩලය ට වාසි විය. එහෙත් ආත්මාරක්ෂක සටන් ක්‍රම, ආයුධ සහ හානි නොවූ ශරීරය කැලෝවේ ට වාසියක් විය. 

මේ රැවුම් ගෙරවුම් මැදම ටකර් විසින් යානයේ මෙහෙයුම් දණ්ඩ (flight yoke) ඉහළට ඇද යානය ක්ෂණිකව හා සෘජුව ඉහළ නැගීමකට යොමු කලේය. ටකර් කලක් ප්‍රහාරක යානා පුහුණුකරුවෙකු ලෙස කටයුතු කළ නිසා මෙවන් ක්ෂණික ඉහළ නැංවීම් ඔහුට සුපුරුදු දේවල් විය. මේ උත්සාහය සාර්ථක කරමින් කැලෝවේ ගේ සමබරතාව බිඳී යානයේ පසුපසට ඔහු විසිවිය. ඒ සමගම පීටර්සන් සහ සෑන්ඩර්ස් ඔහු පසුපස ලුහුබැන්දේය. ඔවුන් උත්සාහ කලේ පොර බදා ඔහුව මෙල්ල කර ආයුධ උදුරා ගැනීමටයි. නමුත් ඔවුන්ට එය අපහසු දෙයක් වුණා. 

ජිම් ටකර් ට තවමත් කලහය පවතින බව ඇසේ. ඔහු තවත් පියවරක් ඉදිරියට තබමින් මෙහෙයුම් දණ්ඩ වම් පසට කරකවා යානය කැරකැවීම සිදු කළේය. දැන් යානය ගමන් කරන්නේ පැත්තට හැරී ගුවන් කරණම් සංදර්ශනයක මෙනි. මේ අවස්ථාවේ දී DC-10 ගුවන් යානයේ අනතුරු හැඟවීමේ පද්ධතිය ක්‍රියාත්මක වී ගැහැණු කටහඬකින් “ඇළවුණ කෝණයක්“ (“bank angle“) යනුවෙන් නොනවත්වා අනතුරු හඟවන්නට වූයේ යානයේ සුපුරුදු මෙහෙයුම් පරාමිතයන්ගෙන් පරිබාහිර සිදු වීමක් සිදුවන නිසාවෙනි. දැන් කලහය පවතින්නේ යානයේ වම් පසට වන්නට ය. යානය ඒ පසට කරකැවූ නිසා ඔවුන් වමට තල්ලු වී ගොසින්ය. 

ෆෙඩෙක්ස් ගුවන් යානයක්

 “ඒකාව අල්ලා ගන්න, ඒකාව අල්ලා ගන්න ඇන්ඩි“ යනුවෙන් ටකර් නියමු කුටියේ සිට කෑ ගැසුවේය. “මම යානය හසුරුවා ගන්නම්“ යනුවෙන් පවසමින් තවත් වරක් යානය කරකැවීය. දැන් යානය ගමන් කරන්නේ උඩු යටිකුරු වීය. බිම පතිත වී තීබු රුධිරය දැන් සිවිලිමට වැටෙයි. කෙසේ හෝ යළිත් මිටියක් අල්ලා ගැනීමට සමත් වූ කැලෝවේ කපිතාන් සෑන්ඩර්ස් ගේ හිසට පහරක් එල්ල කලේය. 

ජිම් ටකර් තව දුරටත් තම උපායශීලී මෙහෙයුම සිදු කරමින් යානය ක්ෂණිකව පහළට යොමු කරවීය. දැන් පීටර්සන්, කැලෝවේ සහ සෑන්ඩර්ස් යානයේ නියමු කුටියේ පසුපස බිත්තියට හේත්තු වී සිටී. DC-10 යානයේ නියමිත උපරිම වේගයට වඩා වේගයෙන් යානය ගමන් කරයි. ඒ බව දැනෙන්නේ “ අධික වේගය“ යනුවෙන් ස්වංක්‍රීය අනතුරු හැඬවීම් වලින් සහ යානයේ බඳ අධික වේගය නිසා වන දෙදරුම හේතුවෙනි. යානයේ වදින වාතය නිසා කෙඳිරිලි හඬක් නිකුත් වේ. මේ ගුවන් යානයට මෙතරම් කරදරයක් උහුලා ගැනීමට සකස් කර නැත. දැන් යානය ගමන් කරන්නේ පැයට කිලෝමීටර් 600 ක පමණ වේගයකිනි. මේ අවස්ථාවේ දී ටකර් ගේ ශරීරයේ වම් පස අප්‍රාණික වන්නට පටන් ගත්තේය. ඔහු ක්ෂණිකව යානයේ වේගය අඩු කර යානය යළි සාමාන්‍ය තත්වයට ගන්නට කටයුතු කලේය.

මේ අතර යානයේ පසුපස කොටමේ සටන තවමත් සිදු වෙමින් තිබිණ. සෑන්ඩර්ස් ගේ හිසට තවත් මිටි පහරක් එල්ල වූ අතර ඔහුට සම්පූර්ණයෙන් අකර්මණ්‍ය විය. පීටර්සන්ගේ රුධිර වහනය අධික විය. ඔහු වේගයෙන් ශක්ති හීන බවට පත්වන්නට විය. යානය යළිත් යථා පියාසැරි තත්වය පත් වූ පසු ටකර් විසින්  හදිසි තත්වයක් ප්‍රකාශයට පත් කලේය.
මේ අවස්ථාවේ රේඩියෝ සන්නිවේදනයේ දෙබසයි.

ටකර් විසින් මධ්‍යස්ථානයට:           මධ්‍යස්ථානය. මධ්‍යස්ථානය. හදිසියක්!
මධ්‍යස්ථානය:                                    ගුවන් යානය හදිසි අවස්ථාවක. පවසන්න. යළිත්
කියනවා ගුවන් යානය හදිසි අවස්ථාවක.
ටකර් විසින් මධ්‍යස්ථානයට:           මධ්‍යස්ථානය මට සවන් දෙන්න. ෆෙඩෙක්ස් 705. මම
තුවාල වෙලා.  අප ගුවන් යානය අල්ලා ගැනීමට උත්සාය කලා. අපට
ඉක්මනට මෙම්පිස් වලට ගොඩබාන්න විස්තර දෙන්න.
මධ්‍යස්ථානය:                                    එක්ස්ප්‍රස් 705 බින්දුව නවය පහ දෙසට ගමන් කරන්න.
සෘජුවම මේමපිස් වෙත.
ටකර් විසින් මධ්‍යස්ථානයට:           මාව දැනුවත් කරන්න!. මෙම්පිස් කොහෙද?
මධ්‍යස්ථානය :                                   එක්ස්ප්‍රස් 705, බින්දුව නවය බින්දුව දෙසට යන්න.
සැතපුම් 43 ක් ඈතින් මෙම්පිස්. වේලාව 12 යි.
ටකර් විසින් මධ්‍යස්ථානයට:           මෙම්පිස් වෙත යන ආකාරය කියන්න.
මධ්‍යස්ථානය:                                    එක්ස්ප්‍රස් 705, ඔබ නැගෙනහිර දෙසට දැන් ගමන්
කරන්නේ. ගුවන් තොටුපලට දොළහයි තිහට හෝ එකට
පමණ යා හැකියි.
ටකර් විසින් මධ්‍යස්ථානයට:           මේ බලන්න. දිගටම මා එක්ක සම්බන්ධ වී සිටින්න
සෑන්ඩර්ස් :                                         ජිම්
ටකර් විසින් මධ්‍යස්ථානයට :          ඔව් අපිට ගිලන් රථයක් අවශ්‍යයි. ආරක්ෂක අංශ
මැදිහත් වීමකුත් අවශ්‍යයි. ගුවන් තොටුපළ පහසුකම් සූදානමින් තබන්න.

මධ්‍යස්ථානයට විස්තර සැපයූ පසු ටකර් විසින් යානය අඩි 10,000 ට වඩා පහළට ගෙන ආවේය. මේ අතර යානයේ පසු පස යළිත් කැලෝවේ නැගී සිටින්නට විය. පීටර්සන් සහ සෑන්ඩර්ස් අධික රුධිර වහනය නිසා බරපතල තත්වයක සිටියේය. පීටර්සන් කෑගසමින් ටකර් ට පැවසුවේ “ස්වංක්‍රීය නියමු පද්ධතිය ක්‍රියාත්මක කරන්න.“ “අපට උදව් කරන්න. මේ අවලම් බල්ලා අපව හපා කන්න සූදානම් වෙන්නෙ“ යනුවෙනි. 

 “ඇන්ඩි,“ 

ටකර් නියමු කුටියේ සිට කෑ ගැසුවේය. 

“කෙහොම හරි ඕකාව නවත්වා ගන්න. මම ගුවන් යානය පදවන්නම්“. 

එසේ පවසමින්ම ඔහු යානය වමටත් යළි දකුණටත් කරකවන්නට වූයේ කැලෝවේ ගේ සමබරතාවය බිඳින්නටයි. 

 “ඉක්මන් කරන් ජිම්“ 

පීටර්සන් කෑ ගැසුවේය. මේ අවස්ථාවේ මිටියක් අල්ලා ගත් සෑන්ඩර්ස් විසින් කැලෝවේට පහරක් එල්ල කළේය. 

 “යානය ස්වයංක්‍රීය නියමුවාට යොමු කර ඉක්මනින් මෙහාට එන්න.“ 

සෑන්ඩර් කෑ ගැසුවේය. 

“ඉක්මන් කරන්න ජිම්, මෙහාට ඉක්මනට එන්න“. 

තවත් හයියෙන් ඔහු කෑ ගැසුවේය. 

ජිම් ටකර් විසින් ස්වයංක්‍රීය නියමු පද්ධතිය ක්‍රියාත්මක කර යානයේ පසු පසට යාමට උත්සාහ කළ ද එය ඉතා අපහසු කාර්යයක් වූයේ දැනටමත් ඔහුගේ ශරීරයේ කොටස් අප්‍රාණික වීමට පටන් ගෙන තිබු නිසාය. දැනටමත් උදව් ඉල්ලා ගුවන් ගමන් පාලක මැදිරිය දැනුවත් කර තිබූ නිසා ටකර් පසුපසට ගොස් විපරම් කර බැලීය. ඇන්ඩි පීටර්සන් මංකොල්ලකරු වන කැලෝවේ ගේ ඇඟ මත නිදා සිටි අතර සෑන්ඩර්ස් විසින් කැලෝවේගේ තියුණු ආයුධයක් ඔහුගේම බෙල්ලට තබා තර කරගෙන සිටියේය. දකින දකින සෑම තැනම ලේ විසිරී තිබු අතර විවිධ අපද්‍රව්‍ය තැන තැන විසිරී තිබින. 

ජිම් ටකර් තම කපිතාන් වරයා “ආරක්ෂක“ සේවයෙන් ඉවත් කරනු ලැබූ අතර කැලෝවේ රඳවා ගැනීම ඔහු භාර ගත්තේය. කපිතාන් සෑන්ඩර්ස් ඒ අවස්ථාවේ නියමු කුටියට පැමිණියේය. ඔහු යළිත් රේඩියෝ සන්නිවේදනයෙන් පාලක කුලුණ වෙත අවධාරණය කලේ ආරක්ෂාව අවශ්‍ය බවයි. පාලක කුළුණෙන් දැන් තත්වය පිළිබඳව විමසා සිටි විට “ම්... හොඳයි....යම් තරමකට එය අපි පාලනය කර ගත්තා..“ යනුවෙන් ඔහු පැවසීය. ඔහුගේ හිසෙහි තුවාල වලින් ගලා ගිය අධික රුධිරය නිසා ඔහු අපහසුතාවයෙන් පෙළිණ. එක් ඇසක් නොපෙනී ගොස් තිබිණ. දකුණ කණ බරපතල ලෙස ආබාධයට ලක් වී තිබිණ. ඇස් කණ්නාඩි සොයා ගැනීමටවත් තිබුණේ නැත. 

සෑන්ඩර්ස් විසින් යානය මෙම්පිස් වෙත යොමු කෙරිණ. යානය තවමත් ඉන්ධන වලින් පිරි තිබිණ. කෙසේ වෙතත් එය ආරක්ෂිතව ගොඩ බෑමකට සුදුසු ප්‍රමාණයට වඩා වැඩි  විය.  නමුත් මේ පළපුරුදු නියමුවාට තවත් අවස්ථාවක් තිබිණ. ඔහු විසින් දිගම ධාවන පථය තෝරා ගන්නා ලදී. ඒ වැඩිම කාලයක් ගෙන යානය නවත්වා ගැනීම සඳහායි.